دسته بندي : عمومي » گوناگون
فهرست مطالب
مقدمه
آناتومي ستون فقرات
مهره ها.
ديسك‌هاي بين مهره‌اي
لايه بيروني ديسك
لايه مركزي ديسك
ديسك كمر چيست؟
علل
علائم
تشخيص
پرتونگاري
تصويربرداري رزونانس مغناطيسي
ميلوگرام
مقطع‌نگاري رايانه‌اي
الكتروميوگرافي يا عضله‌نگاري برقي
درمان
درمان ديسك كمر بدون جراحي چيست؟
دارو
داروهايي كه خريد بدون نسخه‌شان مجاز است
مسكن‌ها و آرام‌بخش‌ها.
داروهاي درد عصبي
شل كننده‌هاي عضلات.
كمپرس سرد و گرم
گرما درماني برا ي درمان بيرون زدگي ديسك كمر
سرما درماني برا ي درمان بيرون زدگي ديسك كمر:
فيزيوتراپي
درمان غيرفعال
درمان‌هاي فعال
زيست‌مكانيك
ورزش و حركات اصلاحي
خوابيدن روي شكم
بالاآمدن با ايجاد فشار
ايجاد فشار و بالاآمدن به صورت كامل
خم كردن ناحيه پشت
ليزر
ماساژ و درمان دستي
تزريق
مزاياي تزريق در فضاي اپيدورال كمر
كمربند طبي
طب سوزني
آب درماني
درمان گياهي
گل ساعتي
زردچوبه
هل
گياه خشخاش كاليفرنيا:
علف چاي يا گل راعي
درمان خانگي
استراحت كردن
پياده‌روي
مصرف مسكن در صورت نياز
جراحي
درمان ديسك كمر در بارداري
غذاهاي شفابخش براي كمر درد
پتاسيم و منيزيم
چربـــــــي‌هـــــا
قنـــدهـــا
امگا- ۳
آب
ويتامين A
پـــروتئين‌هــا
ويتامين C
ويتامين B12
كلســـيـــم
ويتامين D
چاقي و اضافه وزن
فيتوكميكال‌ها
مقدمه
ديسك كمر عارضه اي است كه در اثر وارد شدن فشار زياد يا ضعيف شدن عضلات كمر در اثر بالا رفتن سن ممكن است به وجود آيد. مهمترين علامت آن درد مي باشد. درد معمولا در قسمت پشت بدن و پا بروز مي كند. راههاي درمان ديسك كمر شامل روش هاي بدن جراحي و جراحي مي باشد. البته درمان ديسك كمر با جراحي بسته و باز فقط در صورتي كه ساير درمان ها مموثر نباشد از سوي پزشك تجويز مي شود.
آناتومي ستون فقرات
ستون مهره‌ها يا ستون فقرات از سي و سه مهره تشكيل ميشود كه توسط ديسك‌هاي اسفنجي از يكديگر جدا مي‌شوند و به چهار ناحيه متمايز تقسيم بندي ميشود ناحيه گردني متشكل از هفت بخش استخواني در گردن است؛ مهره‌هاي سينه‌اي دوازده بخش استخواني پشت بدن را تشكيل مي‌دهند؛ مهره‌هاي كمري از پنج قسمت استخواني در ناحيه كمر تشكيل مي‌شوند؛ در پايين آن، بخش خاجي يا ساكروم وجود دارد كه از به هم چسبيدن پنج استخوان ايجاد ميشود و در نهايت چهار استخوان كوچكتر به يكديگر اتصال مي‌يابند تا استخوان دنبالچه شكل بگيرد. بيماري ديسك كمر در ناحيه كمري ستون فقرات رخ مي‌دهد. لازم به ذكر است كه اين ناحيه و همچنين ديگر ناحيه‌هاي ستون فقرات از دو بخش تشكيل مي‌شوند كه عبارت‌اند از:
• مهره ها. بخش‌هاي تشكيل شده از استخوان
• ديسك‌هاي بين مهره‌اي (كه معمولاً ديسك كمر ناميده مي‌شوند.). اين ديسك‌ها بين بخش‌هاي استخواني ستون فقرات قرار دارند و مانند ضربه‌گير عمل مي‌كنند.
مهره ها در ناحيه كمري از 1 تا 5 شماره‌گذاري مي‌شوند و ديسك‌هاي واقع بين دو مهره نيز بر حسب شماره مهره‌هاي دو طرف، براي مثال ديسك واقع در L2-3 يا بين مهره‌هاي كمري شماره 2 و 3، نامگذاري مي‌شوند. ديسك بين مهره‌اي از دو قسمت تشكيل ميشود كه عبارت‌اند از:
• لايه بيروني ديسك (آنولوس فيبروزوس). يك حلقه كلفت و محكم از بافت فيبري.
• لايه مركزي ديسك (نوكلئوس پولپوزوس). ماده نرم يا ژلاتيني‌تر قرار گرفته داخل قسمت محيطي.
ديسك كمر چيست؟
ديسك بين مهره‌اي به موازات بالا رفتن سن، مايع خود را از دست مي‌دهد و خشك ميشود. در نتيجه فشردگي ديسك رخ مي‌دهد كه به نوبه خود مي‌تواند به تخريب و تلاشي حلقه‌ي خارجي محكم ديسك بيانجامد و به اين ترتيب هسته يا داخل حلقه امكان بيرون زدن از جايگاه خود و برجسته شدن را مي‌يابد؛ به اين عارضه بيرون زدگي ديسك كمر مي‌گويند. قسمت مركزي داخلي ديسك كمر همگام با استمرار تخريب ديسك يا وارد آمدن فشار مداوم بر ستون فقرات عملاً بخش محيطي را پاره مي‌كند و از آن خارج ميشود؛ اين عارضه را پارگي ديسك يا فتق ديسك مي‌خوانند. سپس اجزاي ماده‌ي ديسك به ريشه‌هاي عصبي قرار گرفته در پشت فضاي ديسك فشار مي‌آورند. اين امر به بروز درد، ضعف، كرختي يا تغيير حواس مي‌انجامد. اكثر موارد بيرون زدگي ديسك كمر در مهره‌هاي پايين كمري، به ويژه در سطح‌هاي L4-5 و L5-S1 رخ مي‌دهند.
علل
ديسك گاهي به يكباره در نتيجه وارد شدن فشار بيش از اندازه و ناگهاني پاره ميشود؛ براي مثال افتادن از نردبان و به زمين خوردن در حالت نشسته نيروي بسيار زيادي را به ستون فقرات وارد مي‌كند، اگر اين نيرو به اندازه كافي قوي باشد، يا به شكستگي مهره يا به پارگي ديسك مي‌انجامد. خم شدن فشار فراواني را به ديسك‌هاي بين مهره‌اي وارد مي‌كند؛ بنابراين چنانچه سعي كنيد در حالت خم شده جسم بسيار سنگيني را بلند كنيد، نيروي وارده به احتمال قريب به يقين باعث پارگي ديسك كمر خواهيد شد. از اين گذشته ديسك در نتيجه وارد شدن نيروي اندك نيز، معمولاً به دليل ضعيف شدن قسمت محيطي در اثر برآيند آسيب‌هاي مكرر در گذر زمان، پاره ميشود. همانطور كه قسمت محيطي ضعيف و ضعيف‌تر ميشود، سرانجام زماني مي‌رسد كه خم شدن يا بلند كردن جسمي فشار بيش از اندازه‌اي را به ديسك وارد مي‌كند. ديسك ضعيف شده در اثر عاملي پاره ميشود كه پنج سال پيش هيچ مشكلي ايجاد نمي‌كرد. اين روند در تأثير بالا رفتن سن بر ستون فقرات ريشه دارد و رايج‌ترين دليل بيرون زدگي ديسك كمر در مهره‌هاي سينه‌اي است. ماده برجسته شده و راه يافته‌ي ديسك به درون مجراي نخاع مي‌تواند به اعصاب مجراي نخاع فشار وارد كند. به علاوه شواهدي مبني بر تحريك شيميايي ريشه‌هاي عصبي توسط اين ماده در دست است. هم تحت فشار قرار گرفتن ريشه عصب و هم تحريك شيميايي بروز مشكلاتي را در زمينه‌ي چگونگي عملكرد اعصاب به دنبال دارند. تلفيق اين دو عامل باعث درد، ضعف و كرختي در آن ناحيه‌اي از بدن ميشود كه اين اعصاب مسئول منتقل كردن پيام‌ها و حس‌هايش هستند.
علائم
نشانه چيزي است كه بيمار احساس مي كند و گزارش مي دهد، در حالي كه علامت چيزي است كه افراد ديگر مثل پزشك تشخيص مي دهند. براي مثال، درد يك نشانه است، در حالي كه جوش يك علامت است. نشانه اصلي كمر درد همانطور كه از اسم اين بيماري مشخص است، احساس درد در هر قسمت از كمر است بطور مثال درد پايين كمر يا درد بالاي آن، و گاهي اوقات تا باسن و پا امتداد پيدا مي كند. در اغلب موارد علائم و نشانه هاي اين بيماري در يك دوره زماني كوتاه به خودي خود از بين مي روند.
درد معمولاً نخستين علامت پارگي يا بيرون زدگي ديسك كمر به شمار مي‌رود و غالباً در پشت بدن، دقيقاً بالاي ديسك دردناك و آسيب ديده، بروز مي‌يابد. اگر فتق ديسك به ناحيه‌ي مهره‌هاي سينه‌اي مربوط باشد، درد در اطراف جلوي قفسه سينه نيز منتشر ميشود. فشار يا تحريك اعصاب ناحيه سينه‌اي موجب بروز علائم ديگري نيز ميشود. فتق ديسك مهره‌هاي سينه‌اي بسته به عصب آسيب ديده دردي را در پي دارد كه احساس ميشود از قلب، شكم يا كليه‌ها نشأت مي‌گيرد. بيرون زدگي ديسك كمر معمولاً با توجه به شدت درد پشت بدن و پا تقسيم‌بندي مي‌شوند. درد پا عموماً در امتداد گذرگاه عصب تحت فشار منتشر ميشود. علائم درد منتشر شونده گاهي اوقات با ناتواني حركتي، از دست دادن حواس و واكنش نشان ندادن همراه است.
اگر پارگي ديسك‌هاي ناحيه‌ي سينه‌اي به نخاع فشار بياورند، با عوارض زير مواجه خواهيم شد:
• ضعف عضلاني، كرختي يا گزگز كردن يك يا هر دو پا
• واكنش افزايش يافته يك يا هر دو پا باعث انجام حركات اغراق‌آميز ميشود.
• تغيير در عملكرد روده و مثانه
• فلج از كمر به پايين
تشخيص
چنانچه پزشك بر مبناي سابقه پزشكي و معاينه فيزيكي پي به وجود فتق ديسك كمر ببرد، انجام آزمايش‌هاي ديگر ضرورتي نخواهد داشت. در صورت نياز پزشك به اطلاعات بيشتر يا جواب ندادن درمان پس از ۴ هفته، احتمالاً دستور انجام ام.آر. آي. يا سي. تي. اسكن داده خواهد شد. پرتونگاري (اشعه ايكس) معمولاً براي اين عارضه كاربردي ندارد، اما اگر سابقه پزشكي يا معاينه فيزيكي مبين وجود عارضه‌اي جدي‌تر مانند تومور، عفونت، شكستگي يا آسيب عصبي شديد باشد، يا اگر بيمار از پادرد و علائم ديگري رنج ببرد كه پس از ۴ هفته درمان غيرجراحي درمان نشده‌اند، پزشك دستور انجام راديوگرافي خواهد داد.
فرايندهاي تشخيص ديسك كمر علاوه بر معاينه فيزيكي و بررسي كامل سابقه پزشكي شامل موارد زير مي‌شوند:
• پرتونگاري (اشعه ايكس) در اين آزمايش تشخيصي از پرتوهاي انرژي الكترومغناطيسي براي به دست آوردن تصويرهايي از استخوان‌ها، اندام و بافت‌هاي داخلي استفاده ميشود.
• تصويربرداري رزونانس مغناطيسي (MRI). در اين روش تلفيقي از آهن‌رباهاي بزرگ، راديوفركانس‌ها و رايانه جهت ايجاد تصاوير جامع از اندام‌ها و ساختارهاي درون بدن مورد بهره‌برداري قرار مي‌گيرد.
• ميلوگرام. در اين فرايند، رنگ درون مجراي نخاع تزريق ميشود تا تصوير كاملاً واضح و آشكاري را از ساختار در پرتونگاري به دست دهد.
• مقطع‌نگاري رايانه‌اي (سي. تي. اسكن يا سي. اي. تي. اسكن) در اين روش تصويربرداري تشخيصي، تركيبي از فن‌آوري رايانه‌اي و پرتونگاري براي تهيه تصاوير محوري يا افقي (موسوم به اسلايس) از بدن مورد استفاده قرار مي‌گيرد. سي. تي. اسكن تصاوير جامعي را از كليه‌ي بخش‌هاي بدن از جمله استخوان‌ها، عضله‌ها، چربي و اندام‌ها به دست مي‌دهد. جزييات تصاوير حاصل از اين روش بيشتر از تصاوير پرتونگاري اشعه ايكس است.
• الكتروميوگرافي يا عضله‌نگاري برقي (EMG). در اين آزمايش تشخيصي، واكنش عضله يا فعاليت الكتريكي در پاسخ به تحريك عصب عضله، اندازه‌گيري ميشود.
